ԱՌԱՎՈՏ ՀՈՒՍՈ

- Բարև նրանց, ովքեր բարձրացնում են տղամարդկանց տրամադրությունը:
- Բարև Աշոտ,- միաձայն պատասխանում են մատուցողուհիները և աթոռ առաջարկում իրենց կողքին:
Եվ նրանց համար արդեն տանու տղա եմ:
- Տղամարդը սիրում է իր կնոջը, որովհետև կինը կո՞ւշտ է պահում ամուսնուն:
- Այդ մասին ես կարդացել եմ ինչ-որ գրքում,- ասում է Արփենիկը:
- Մենք միշտ էլ գրքերից ենք խոսում:
- Այո, Անուշ, կուշտ տղամարդը բարի է ու հոգատար:
- Դրա համար էլ ձանձրալի են որոշ գրքերի նման,- ծիծաղում է կարմրաթշիկ Ռոզիկը:
- Համաձայն եմ, Ռոզիկ ջան: Համաձայն եմ նաև այն կարծիքին, որ Գրիգորն անհուսալի սիրահարված է քեզ:
Ռոզիկը շաքվի խնձորի պես կարմրում է և հուզմունքը քողարկելու համար դեմքը ծամածռում.
- Շա՜տ պետքս է:
Մենք վաղուց ենք նկատել, որ Գրիգորն ու Ռոզիկը համակրում են իրար:
Արփիկը ճաշացուցակը դնում է սեղանին: Անուշն ու Ռոզիկը հեռանում են, չնայած այս սեղանը Անուշն է սպասարկում: Խորամանկնե՜ր:
Ճաշացուցակին նայելն ավելորդ է: Արփենիկը գիտի իմ սիրած ճաշերն ու ըմպելիքները. հիսուն գրամ կոնյակ, կարմիր գինի ու տավարի տապակած միս: Ջրալի կերակուր չեմ սիրում, բացի, իհարկե, խաշից: Ճաշի հետ սիրում եմ թթու դրած վարունգ ու թարմ սալաթ: Ձմեռը սալաթին փոխարինում է «ռոկֆոր» պանիրը:
Քիչ անց այս ամենը սեղանիս վրա է:
- Հիսուն գրամ կոնյակ էլ բեր:
- Հյուր ունե՞ս:
- Ոչ, քեզ համար:
- Ես միայն շամպայն եմ խմում:
- Ուրեմն շամպայն բեր և ուտելու որևէ բան:
- Սալաթ կբերեմ, վարունգ ու մի քիչ էլ պանիր:
Լուռ ճաշում եմ: Երկու հաճախորդ նստում են կողքի սեղանի մոտ: Արփիկի սեղանն է: Նա ցանկանում է բարձրանալ տեղից, բայց Ռոզիկը կանխում է.
- Ես կսպասարկեմ:
Բաժակս խփում եմ Արփիկի բաժակին ու մեկից դատարկում:
- Տխուր ես, Աշոտ:
- Այո, տխուր եմ:
Կարոտում եմ աղջկաս: Արդեն մի շաբաթ է, որ չեմ տեսել: Մայրն արգելում է: Գիտի, որ խենթի պես սիրում եմ և պատժում է ինձ: Անազնիվ բան է: Մի տարի է, որ բաժանվել ենք: Ինչքա՜ն եմ կարոտել Արմենուհուս, կարծես մի ամբողջ հավերժություն չեմ տեսել նրան: Արփիկը կռահում է մտքերս:
- Դատարանը դեռ չի՞ քննել:
- Դեռ ոչ:
- Լսել եմ, որ կինդ ամուսնանում է ինչ-որ ինժեների հետ:
- Գիտեմ:
- Դրա համա՞ր ես տխուր:
- Ոչ: Ասենք գուցե դրա համար:
- Սիրո՞ւմ ես նրան:
- Սիրում էի:
- Իսկ հիմա՞:
- Չգիտեմ:
Գինու շիշը դատարկվել է, բայց տրամադրությունս չի բացվում:
- Արփիկ, մի բաժակ գինի բեր:
- Աշոտ, երեկ ազատ էի:
- Երեկ տնից դուրս չեմ եկել:
- Այսօր երկուշաբթի է, հաճախորդներ քիչ կլինեն, Ռոզիկը կարող է ինձ փոխարինել:
- Ներիր, Արփիկ, տրամադրություն չունեմ:
Արփիկը խելոք աղջիկ է, կհասկանա ինձ:
- Աշոտ, երեկ սովորել եմ ձեռքի վրա գուշակել:
- Գուշակություններին չեմ հավատում:
- Համենայն դեպս, ձեռքդ տուր:
- Հետո, Արփիկ, մի ուրիշ անգամ:
- Շատ լավ, հետո:
Մայրս գնացել է երեխային բերելու: Գուցե արդեն բերել է: Նայում եմ ժամացույցին՝ վեցն անց 40 րոպե: Արմենուհիս երևի տանն է:
- Արդեն գնո՞ւմ ես, Աշոտ:
- Այո, տանը գործ կա:
Արփիկը սկսում է համրիչի վրա հաշվել ու չի կարողանում: Մատները դողում են: Բռնում եմ ձեռքը ու ամուր սեղմում:
Ու թղթադրամը դնում եմ Արփիկի գրպանում: Հարցական նայում է ինձ:
- Չգիտեմ, գուցե վաղն անցնեմ:
- Ցտեսություն, Աշոտ,- իսկ շրթունքները դողում են:
Մտնում եմ ավտոմատ հեռախոսախցիկը ու զանգահարում տուն:
- Ավալյանի բնակարանն է,- լսում եմ մորս ձայնը: Ես հեռախոսափողը կախում եմ: Երեխային չի բերել, որովհետև ընկալուչը անպայման Արմենուհին կվերցներ: Դեռ այն օրերին, երբ չէի բաժանվել կնոջիցս, հեռախոսափողը Արմենուհին էր վերցնում: Սիրում է հեռախոսով խոսել: Երբեմն զանգ էր տալիս աշխատանքիս տեղը ու խոսում ինձ հետ: Ինչքան էլ զբաղված լինեի, երկար ու բարակ զրուցում էի հետը: Երբեմն հեքիաթ էի պատմում: Հիմա չի զանգահարում, մայրը արգելում է: Չգիտեմ, թե ուր գնամ: Մեքենայաբար քայլում եմ ու ինձ տեսնում ճաշարանում: Արփիկը նկատում է ինձ.
- Իսկույն գալիս եմ,- ու շտապում է Ռոզիկի մոտ: Քիչ անց վերադառնում է: Աչքերը ակամայից ժպտում են:
Ինչքա՜ն քիչ բան է պետք մարդու երջանկության համար... Բավական է, որ ինձ մոտ լինի Արմենուհիս, ու ես ինձ երջանիկ կզգամ: Բավական է, որ Արփիկի հետ շրջեմ փողոցներով կամ կինո գնամ, որպեսզի նա իրեն յոթերորդ երկնքում զգա:
- Որտե՞ղ ես ուզում գնալ,- հարցնում եմ:
- Ինձ համար միևնույն է:
Կանգնեցնում եմ առաջին պատահած տաքսին:
- Գետափնյա փողոց, տուն տաս,- ասում եմ վարորդին:
Արփիկի տան հասցեն է: Ոչ մեկս չի խոսում: Արփիկը վերցնում է ձեռքս ու թեթև սեղմում: Դեմքը գոհունակ ժպտում է:


*  *  *

Բարձր տրամադրությամբ մտնում եմ ճաշարան: Երկար սպասելուց հետո վերջապես Մոսկվայից ծանուցագիր եմ ստանում, որ իմ հնարած մեքենան հաստատվել է: Մի քանի տարի աշխատել եմ, գիշերներ լուսացրել և երբ առաջին մեր գլխավոր ինժեներին պատմեցի մտահղացումս, նա ինձնից շատ ոգևորվեց: Երբ արդեն մեքենան պատրաստ էր և փորձարկումը հաջող անցավ, կասկածը դարձյալ ինձ չէր լքում: Գլխավոր ինժեները ինքը ձևակերպեց բոլոր փաստաթղթերը և ուղարկեց Մոսկվա: Եվ ահա ծանուցագիր եմ ստանում, որտեղ է մեքենաս, իմ ստեղծած մեքենան, բնութագրվում է որպես ինքնուրույն և հետաքրքիր լուծված մեխանիզմ: Ուռա՜: Արփիկի հետ պետք է մի շիշ գինով նշել: Այս մտադրությամբ էլ եկել եմ ճաշարան: Բայց որտե՞ղ է Արփիկը: Դիմում եմ Անուշին.
- Որտե՞ղ է Արփիկը:
Անուշն արագ անցնում է իմ մոտով: Զարմանալի է, կարծես չի էլ ճանաչում, գնում եմ ետևից, որ պարզեմ, թե ինչումն է բանը: Ակամայից կանգնում եմ խոհանոցի նախասենյակում. ինչ-որ մեկը կարծես հարբած բռնել է Արփիկի ձեռքից և քաշում է իրեն: Ես լուռ մոտենում եմ, Արփիկին ազատում նրա ձեռքից:
- Կնոջը զոռով չեն համբուրում:
- Քո ինչ գործն է, սա իմ...
Ես ապտակում եմ: Անծանոթը կարծես զարմանում է, որ ես համարձակվել եմ իր նման աժդահային խփել:
- Վա՛հ, դու ինձ խփե՞ս,- ու հորթային ժպիտը դեմքին մի քայլ մոտենում է,- տղամարդը տղամարդուն կնոջ ներկայությամբ չի խփի, դու խախտել ես օրենքը:
Եվ հաղթական ձեռքը բարձրացնում է, որ հարվածի: Ես գլուխս թեքում եմ, և հարվածը փուստ է գնում: Նա երերում է և հազիվ իրեն պահում ոտքի վրա: Գրողի տարածը ուժեղ է երևում, եթե հաջորդը չվրիպեց, բանս բուրդ է: Ցանկանում եմ խփել, բայց նախկին սամբիստի բնազդը կանխում է: Իսկույն մի ծխախոտ եմ առնում բերանս ու իբր թե ուզում եմ վառել: Անում եմ դիտավորյալ, որ հակառակորդս զգոնությունը կորցնի: Հաջորդ հարվածը պետք է բերանիս հասցնի, հաստատ որոշում եմ: Նա նորից մի քայլ է անում դեպի ինձ: Ես կես քայլ հետ եմ գնում, որպեսզի մի քայլ էլ մոտենա: Քայլը կատարում է: Մի վայրկյան նայում ենք իրար, ավելի ճիշտ ես չեմ նայում, ես ծխախոտ եմ վառում և վեցերորդ զգայարանով տեսնում, թե ինչպես է նա հորթային ժպիտը դեմքին մոտենում ինձ ու հարվածում: Հարվածից մի ակնթարթ շուտ իրանս առաջ եմ մղում, և նա փլվում է գլխիս: Ամբողջ ուժով հարվածում եմ կրծքի ու փորի միացման տեղին: Ստացվում է սամբոյի ուսուցման հիանալի դաս: Շլինքից կախված խուրջինը գցում եմ աթոռին ու մոտիկ դույլից ջուր լցնում գլխիս: Աղմուկի վրա հավաքվածները քրքիջ են բարձրացնում: Ես լուռ թողնում եմ ճաշարանը: Գնում եմ, իմանալով, որ Արփիկը պիտի գա, պիտի գա ու բացատրի: Եվ գալիս է: Երկար ժամանակ անխոս քայլում ենք: Հետո Արփիկը դողալով բռնում է թևս:
- Աշոտ, այնպես վախենում էի, նա այնքան ուժեղ է: Բայց դու կեցցես,- սեղմում է թևս, չկարողանալով պահել հիացմունքը:
- Նա հարբած էր, թե չէ գործս վատ էր:
Շարունակում ենք լուռ քայլել: Հետո Արփիկը դողացող ձայնով ասում է.
- Աշոտ, ես ընդամենը տասնյոթ տարեկան էի: Ոչինչ չէի հասկանում:
- Հիմա էլ մի տարով ես մեծացել:
- Ոչ, ես արդեն տասնութ տարեկան եմ:
- Կինը մինչև երեսուն տարեկանը իրավունք ունի խաբվելու, մինչև այդ տարիքը խաբելը հեշտ է:
- Ես արդեն ամեն ինչ հասկանում եմ:
- Երբ մենք քիչ բան ենք հասկանում, կարծում ենք, թե ամեն ինչ գիտենք:
- Աշոտ, դու ուրիշ ես, դու նրա նման չես, ոչ ոքի նման չես:
- Արփիկ, դու կարող ես իմ հարցում էլ սխալվել: Բոլոր տղամարդիկ սիրում են սիրուհի պահել:
Ես չարացել եմ և բոլորից շատ ինձ վրա: Արփիկի հետ խոսում եմ խիստ, կոպիտ: Նա դեռ շատ է մատաղ, կարող է համապատասխան ընկեր գտնել: Դրա համար էլ չեմ ուզում այսօրվա դեպքի ռոմանտիկայի շողքում գեղեցիկ երևալ: Իսկ Արփիկը չի վիրավորվում: Հպարտ աղջիկ է, բայց չի վիրավորվում:
- Աշոտ, իզուր ես կոպտում, ինչքան էլ կոպտես, քեզնից չեմ խռովի:
Նայում եմ աչքերին՝ մեղավոր-նվաղուն ժպտում է: Ես այլևս չեմ դիմանում. ձեռքը սեղմում եմ ամուր, շատ ամուր:
- Նա մի տարի առաջ բանտ է նստել: Նոր է վերադարձել:
- Չեմ ուզում լսել նրա մասին:
- Ոչ, Աշոտ, պիտի լսես, չեմ ցանկանում քեզնից գաղտնիք պահել:
- Իզուր, կինը պետք է ծածկագիր լինի տղամարդու համար, թե չէ նա կարող է հիասթափվել:
- Միևնույն է:
- Կոնյակ՝ հարյուր գրամ:
- Ամբողջովին դարձել եմ մաղձ:
- Մոտս թթի օղի կա, Աշոտ:
- Բեր՝ ինչքան կա:
Սրիկաներ, խլեցիք աղջկաս: Հայհոյում եմ դատավորին ու չեմ հանգստանում: Իհարկե, երեխային ինձ չեն տա, մեղավորը միշտ հայրն է: Աստված վկա, ես կհամաձայնվեի նորից միանալ կնոջս, միայն թե երեխային չբաժանեին ինձնից: Մեկ չէ՞, թե տղամարդու գլխին քանի եղջյուր կլինի: Բայց նա արդեն ինչ-որ մեկի թևից կախվել էր ու խեղճին դրել զավեշտի մեջ:
Բայց ինչու երեխաս խլել ինձնից, չէ՞ որ երեխայի կամքն է վճռողը: «Հիվանդ է, չի կարող ներկայանալ»,- մի՞թե դա պատասխան է: Հանցագործներ:
- Ես այդպես էլ գիտեի, Աշոտ,- օղու շիշը դնելով սեղանին, ասում է Արփիկը: - Չէի ուզում քեզ ասել, վախենալով, որ այլ բան կկարծես:
- Տուր օղին:
- Սեղանի վրա է:
Մի կումով դատարկում եմ լիքը բաժակը:
Աստված իմ, գոնե մնար քաղաքում: Բայց ասում են, հեռանում է քաղաքից ով գիտի, թե որտեղ: Անհոգի՜:
Անցնում են ժամերը: Սկսում եմ հարբել: Հազիվ եմ կարողանում ոտքի վրա մնալ:
 - Աշոտ, գնանք:
Արփիկի ուսին հենված դուրս եմ գալիս ճաշարանից:

Արթնանում եմ և՝ մեջքիս վրա հաճելի մի ջերմություն: Շրջվում եմ ու... Արփիկն է: Արփի՞կը: Նայում եմ շուրջս՝ մեր տունն է: Ինչպես ենք եկել և որտեղի՞ց գիտի մեր տան հասցեն: Նա կիսաբաց պառել էր կողքիս ու երեխայի պես ձեռքերը դրել ծնկների արանքում: Դեմքը խաղաղ ժպտում է, քնի մեջ: Ես էլ եմ ժպտում:
Առավոտը դանդաղ բացվում է: